Η σιωπηλή κρίση των 9.
"Μαμά μ αγαπάς;"..... "Μαμά μ αγαπάς;".... "Μαμά μ αγαπάς;"....Κάθε φορά απαντούσα, άλλες φορές μονολεκτικά και άλλες πάλι με πλούσιες εικόνες και συναισθήματα αγάπης. Με ρώτησε άπειρες φορές ή τέλος πάντων τόσες πολλές που ένιωθα πως θα τρελαθώ...ώσπου κάποια μέρα σταμάτησε. Ξεδίψασε ή έμεινε με τον πόνο; Ποτέ δεν κατάλαβα, αλλά πιο πολύ δεν κατάλαβα γιατί αμφέβαλε τόσο έντονα την αγάπη μου.
Εννιά είπαμε ότι είναι. Σε λίγο θα ναι δέκα...Τυχερή ήσουν τότε, γιατί μοιράστηκε τον πόνο που ένιωθε μαζί σου. Θέλω να ξέρεις ότι το παιδί περνάει μια δύσκολη φάση. Ξυπνάει το πιο συνειδητό, μοναδικό του εγώ και έχει ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε να νιώθει ευπρόσδεκτο και αγαπημένο! Να το θυμάσαι αυτό...Σε καμία άλλη ηλικία δεν θα ναι τόσο μεγάλη η ανάγκη για προσοχή, όσο σε αυτή τη φάση του παιδιού.
Είναι η κρίση των 9, ρούμπικον τη λέμε. Είναι κρυφή γιατί δεν έχει εξωτερικά γνωρίσματα όπως η αλλαγή των δοντιών ή οι έντονες σωματικές αλλαγές της εφηβείας, δεν την βλέπει η κοινωνία, είναι σιωπηλή, εσωτερική. Μόνο αν μετρούσαμε τον παλμό και τον ρυθμό της αναπνοής του παιδιού θα βλέπαμε πως γίνεται αντίστοιχος με αυτό των ενηλίκων (1:4).
Η κρίση των 9 έχει να κάνει με το εγώ του. Σε αυτή τη φάση το εγώ αρχίζει να αφυπνίζεται συνειδητά, με το νου. Το παιδί βλέπει τον εαυτό του σε σχέση με τους άλλους. Είναι αυτός και απέναντι του όλος ο κόσμος.
Στα 3 του χρόνια συμβαίνει κάτι αντίστοιχο, αλλά η αλλαγή συμβαίνει μέσα από το πρίσμα των αισθήσεων του παιδιού και όχι με την συνειδητή σκέψη.
Στην προεφηβεία αμφιβάλει και αμφισβητεί τους ανθρώπους γύρω του. Η συμπεριφορά του αλλάζει αισθητά. Η αυτοεικόνα του και οι δυνάμεις του εγώ μεγαλώνουν την απόσταση με το περιβάλλον του. Αρχίζει και ασκεί ουσιαστική κριτική σε ότι του λέμε και σε ότι συμβαίνει γύρω του. „ Γιατί χρειάζεται να μάθω την προπαίδεια; Γιατί να ακούσω τον δάσκαλο μου;“ Αρχίζει και αναρωτιέται για τα συναισθήματα των γύρω του και για βαθιά υπαρξιακά θέματα „Είναι αυτοί οι γονείς μου; Με αγαπάνε; Tι θα γίνει αν πεθάνω; Ποιος είμαι;...“
Ο Τολστόι λέει στα παιδικά του χρόνια (1828 -1844) πίστευε πως όλοι τον μισούσαν και ότι έψαχνε στοιχεία για να αποδείξει πως δεν ήταν παιδί των γονιών του.
Σε αυτή την ηλικία ένας θάνατος, μια ασθένεια, ένα ατύχημα, ο ερχομός ενός νέου μέλους στην οικογένεια, μια αλλαγή τόπου ή παρόμοια γεγονότα γίνονται πιο έντονα αντιληπτά από το παιδί και ζητάνε από εμάς ενσυναίσθηση και λεπτό χειρισμό. Το παιδί μάλιστα μπορεί να προκαλεί μια αρνητική αντίδραση περιμένοντας όμως να πάρει μια θετική, γεμάτο κατανόηση. Ένα παιδί που προκαλεί φασαρία κατά τη διάρκεια του μαθήματος μπορεί απλά να αναζητάει ένα βλέμμα συμπαράστασης και αναγνώρισης. Συχνά μια χιουμοριστική παρατήρηση μπορεί να φέρει καλύτερα αποτελέσματα από μια επίπληξη. Ένα χάδι και ένα εντάξει παιδί μου, μπορεί να είναι λυτρωτικό. Αυτό το εντάξει χρειάζεται όμως δύο πράγματα: πρώτον τη γνώση της ανθρώπινης φύσης και δεύτερον να χει μεγαλώσει φωτεινά, το εγώ του ενήλικα!
.
